Od stycznia dłuższy, ale nadal niepodzielny - Urlop ojcowski

Dwa tygodnie urlopu ojcowskiego będzie można wykorzystać w 2012. W sylwestra kończy się bowiem okres przejściowy, który przez dwa lata ograniczał wymiar „tacierzyńskiego” do tygodnia.

Zgodnie z art. 182³ Kodeksu Pracy ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze dwóch tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 12. miesiąca życia. Przy czym chodzi tu o tydzień w rozumieniu prawa, a nie kalendarza. Zatem chodzi o kolejno następujące po sobie 7 dni. Oznacza to, że urlop ojcowski wcale nie musi zaczynać się w poniedziałek.

Sam urlop udzielany jest na pisemny wniosek zainteresowanego pracownika – ojca wychowującego dziecko, składany w terminie nie krótszym niż siedem dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Pracodawca musi go uwzględnić.

Zatem wszyscy świeżo upieczeni ojcowie, których pociecha urodzi się w 2012 będą mieli prawo do 2 tygodni „tacierzyńskiego”, oznaczających zazwyczaj 10 wolnych dniówek, choć może też ich być 12 (wszystko zależy od ewentualnej planowanej pracy w soboty). Oczywiście z dwóch tygodni urlopu skorzysta ojciec dziecka urodzonego także w 2011, pod warunkiem że maluch nie skończy 12. miesiąca życia, a tata pójdzie na urlop ojcowski już w nowym (2012) roku.

Warto pamiętać, że dwa tygodnie „tacierzyńskiego” będzie można wykorzystać tylko jednorazowo. Nie jest możliwe wykorzystywanie urlopu w częściach (czyli jego dzielenie), czy też skorzystanie z niego w mniejszym wymiarze. Dlaczego? Ponieważ przepisy regulujące zasady udzielania urlopu ojcowskiego nie przewidują takiej możliwości. Słowem można pójść na cały dwutygodniowy urlop, lub nie brać go wcale. Trzeciego wyjścia nie ma.

Jedyny przypadek, gdy urlop ojcowski może trwać krócej niż kodeksowe dwa tygodnie (obecnie tydzień), występuje wtedy, gdy dziecko kończy 12 miesięcy życia. Pracodawca udziela wówczas pracownikowi urlopu nie dłużej niż do ukończenia tego wieku.

Nie jest również możliwe zawieszenie korzystania z urlopu ojcowskiego w momencie gdy dziecko trafia do szpitala – na analogicznych zasadach jakie dotyczą w tym zakresie urlopu macierzyńskiego. W art. 182³ § 3 Kodeksu pracy wymieniającym przepisy które stosować należy odpowiednio w odniesieniu do urlopu ojcowskiego nie znalazł art. 181 na podstawie którego mama na macierzyńskim – oczywiście po wykorzystaniu pierwszych 8 tygodni przypadających po porodzie, które są obligatoryjne – może wrócić do pracy, zawieszając korzystanie z urlopu macierzyńskiego, na czas pobytu chorego dziecka w szpitalu. Ojcowie takiej możliwości nie mają.

Istotną kwestią jest wymiar urlopu ojcowskiego w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie. Zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektoratu Pracy, niezależnie od tego czy pracownikowi urodzi się jedno czy więcej dzieci będzie miał on prawo tylko do dwóch tygodni urlopu. Przepisy wprowadzające urlop ojcowski nie różnicują bowiem wymiaru od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie, tak jak wprost czynią to w przypadku urlopu macierzyńskiego.

Jednak urlopu ojcowskiego nie należy go mylić z urlopem, który przysługuje ojcu niejako w zastępstwie matki, gdy ta zrezygnuje z pewnej części swojego urlopu macierzyńskiego. To są dwa różne urlopy, czy też – jak mawiają prawnicy – instytucje, choć w obu wypadkach pracownikowi przysługuje... zasiłek macierzyński.

Warto też pamiętać, że pracownik ma prawo do urlopu ojcowskiego również w sytuacji, gdy matka dziecka nie pracuje, a także, gdy nie jest jego żoną. Mówiąc najprościej urlop ten – zgodnie ze swoją nazwą – przysługuje ojcu, a nie mężowi matki.