Choć nie został jeszcze opublikowany choćby zarys zakładowego układu zbiorowego pracy (ZUZP) w GM MP, to już wywołuje on dyskusje i spore emocje. Przede wszystkim trzeba sobie jasno powiedzieć, że ZUZP nie jest rozbudowanym regulaminem pracy. To przede wszystkim regulacja prawna zapewniaj?ca pracownikom – poprzez negocjacje oraz szczegółowe procedury – wpływ na ich warunki zatrudnienia. Pomaga to na zachowanie w firmie harmonijnych stosunków między załog? a kadr? zarz?dzaj?c?, zwan? czasem z angielska menagmantem. Jednocze?nie układy zbiorowe przynosz? wymierne korzy?ci pracodawcy. Dostosowuj? przede wszystkim ogólne przepisy prawa pracy do specyfiki i profilu danej firmy. Ponadto przyznanie pracownikom dodatkowych ?wiadczeń to jedna z metod motywacyjnych zwiększaj?cych efektywno?ć pracy, a tym samym poprawiaj?ca wynik finansowy zakładu.

W przypadku naszego zakładu ZUZP daje szanse na uregulowanie – i to w formie przepisu prawnego, a nie mglistej deklaracji – bol?czek pracowniczych, które ponad rok temu zostały spisane w formie 21 gliwickich postulatów. Mimo ówczesnych zapewnień dyrekcji niewiele dotychczas się zmieniło!

Warto przy tym pamiętać – na co zwraca uwagę prof. Ludwik Florek, jeden z największych specjalistów prawa pracy w Polsce – że rokowania, negocjacje i układy zbiorowe pracy s? integraln? czę?ci? gospodarki rynkowej. Ich rozwój doprowadził w najbardziej rozwiniętych państwach do tzw. autonomii socjalnej, będ?cej fundamentem rynkowej gospodarki społecznej. Polega ona na tym, że warunki zatrudnienia ustalane s? przede wszystkim przez partnerów społecznych, czyli strony układów zbiorowych (w praktyce zwi?zki zawodowe oraz pracodawców), a prawo stanowiono przez państwo gwarantuje jedynie minimalne uprawnienia pracowników. Innymi słowy w rynkowej gospodarce społecznej – do której nasz kraj d?ży – Kodeks Pracy zapewnia podstawowe, nienaruszalne prawa pracownicze, natomiast układy zbiorowe (zarówno zakładowe, jak i branżowe) szczegółowo reguluj? obowi?zki i uprawnienia załogi na poziomie lokalnym, zazwyczaj przewiduj?c warunki lepsze od kodeksowych.

Co ważne układy zbiorowe ujednolicaj? warunki pracy i płacy w porównaniu z indywidualnymi umowami o pracę, w dużym stopniu eliminuj?c uznaniowo?ć. Jednocze?nie korzystniejsze dla pracowników zapisy układu zbiorowego z mocy prawa zastępuj? – z dniem wej?cia ZUZP w życie – mniej korzystne warunki wcze?niejszych umów o pracę.