Zwolnienia z pracy, nakłanianie do wypisywania się ze zwi?zku zawodowego, przenoszenie na inne stanowiska pracy a czasami likwidacja firmy, to tylko niektóre metody stosowane przez pracodawców do pozbycia się zwi?zku z przedsiębiorstwa.

Jak co roku, Komisja Krajowa NSZZ "Solidarno?ć" wysyła do Międzynarodowej Konfederacji Zwi?zków Zawodowych, roczny przegl?d naruszania praw zwi?zkowych w Polsce. Raport zawiera zarówno przypadki łamania indywidualnych, jak i zbiorowych praw zwi?zkowych. Niestety informacje zgromadzone w raporcie "Solidarno?ci" wskazuj?, że pracodawcy ci?gle s? Ľle nastawieni do zwi?zków zawodowych. Dodatkowo łamanie praw pracowniczych to niestety zjawisko prawie powszechne.

- Zwi?zki zawodowe s? jednym z głównych elementów systemu ochrony praw pracowniczych. Wolno?ć organizowania się w zwi?zki, chroni? postanowienia międzynarodowych konwencji, przepisy konstytucji, kodeksu pracy oraz ustawy o zwi?zkach zawodowych. Niestety przewlekło?ć spraw s?dowych wpływa bardzo niekorzystnie na przestrzeganie prawa pracy w Polsce - mówi Adam Bodnar z Fundacji Helsińskiej.

Grupa Solid, Ekotrade, Media Markt, gorzowska Faurecia, Jutrzenka w Poznaniu, Keiper Polska w ?wiebodzinie, Formet w Bydgoszczy, Miranda w Turku, PKS Connex w Kołobrzegu to przykłady firm wymienionych w raporcie przygotowanym przez "S", które łami? zbiorowe i indywidualne prawa członków zwi?zku.

Sprawy wprawdzie trafiaj? do s?dów pracy, ale pomimo prawomocnych wyroków, pracodawcy nie wykonuj? postanowień s?dów. W ubiegłym roku przedsiębiorcy nie zrealizowali połowy sprawdzonych przez inspekcję pracy orzeczeń i ugod. W 2003 r. odsetek ten wynosił 64 proc. a, rok póĽniej 57 proc. Pracodawcy uchylaj? się najczę?ciej od wypłaty zas?dzonych pracownikom ?wiadczeń pieniężnych, w tym również wynagrodzeń. W drugiej kolejno?ci nie wykonuj? wyroków przywracaj?cych do pracy oraz dotycz?cych sprostowania ?wiadectwa pracy.

Opinię publiczn? w dalszym ci?gu bulwersuj? przypadki raż?cego naruszania praw pracowniczych przez pracodawców dużych sieci handlowych, takich jak "Żabka", "Biedronka", "Kaufland". W odpowiedzi na liczne przypadki zastraszania i wyzysku w sieci LIDL po pokonaniu wielu trudno?ci udało się założyć "Solidarno?ć".

W hipermarkecie REAL w Czeladzi pracownice były zatrudniane przy transporcie towaru o masie przekraczaj?cej warto?ć okre?lon? w wykazie prac wzbronionych kobietom, błędnie prowadzono ewidencję czasu pracy, dręczono psychicznie pracowników. Pracownice, niektóre z orzeczonym stopniem niepełnosprawno?ci, zmuszane były do od?nieżania dachu.

Do?ć znan? spraw? stał się przypadek sieci "Stokrotka" (należ?cej do grupy kapitałowej spółki Eldorado). Pracownicy twierdzili m. in. że nie dostaj? wynagrodzenia za nadgodziny a przełożeni zakazuj? zrzeszania się w zwi?zki zawodowe. PIP potwierdziła zarzuty podnoszone przez byłych i obecnych pracowników. W sprawie interweniował główny inspektor pracy, który zlecił kontrolę w sieci "Stokrotka". Nieoficjalnie w rozmowie z mediami inspektorzy porównywali sytuację w lubelskich supermarketach do gło?nej sprawy wykorzystywania pracowników w sieci "Biedronka", opisywanej w zeszłorocznym raporcie.

Najpoważniejsze naruszenia prawa pracy to niewypłacalnie wynagrodzeń lub ich wypłata ze znacznym opóĽnieniem. W ubiegłym roku PIP przeprowadziła prawie 94 tys. kontroli u 67 tysięcy pracodawców. Ponad połowa (56 proc.) kontrolowanych pracodawców nie wypłaca wynagrodzeń lub płaci je ze znacznym opóĽnieniem. Ro?nie liczba przypadków nierzetelnego rozliczania czasu pracy, zaniżania liczby nadgodzin, przekraczania dopuszczalnych norm czasu pracy, pozbawiania pracowników prawa do wypoczynku i urlopu. 56 proc. skontrolowanych przez Państwow? Inspekcję Pracy pracodawców nie wywi?zuje się uczciwie z obowi?zku płacenia za pracę.

Szczególnie raż?ce przypadki nie wypłacania wynagrodzeń odnotowano w spółce Grevita "Konfex", w Tonsilu SA we Wrze?ni oraz Delii SA z Zamo?cia.

- Tylko zorganizowani w silne zwi?zki zawodowe pracownicy mog? skutecznie bronić się przed nieuczciwymi pracodawcami. Dlatego głównym celem Zwi?zku jest pomoc pracownikom w organizowaniu się w zwi?zek. Jednocze?nie popieramy zmiany prawa, które zniechęc? pracodawców do łamania praw pracowników - mówi Janusz ?niadek, przewodnicz?cy Komisji Krajowej NSZZ "Solidarno?ć".

Raport o naruszaniu praw zwi?zkowych i pracowniczych jest co roku przygotowywany przez Działy: Ekonomiczny i Zagraniczny Komisji Krajowej, na podstawie informacji przekazywanych przez regionalne i branżowe struktury NSZZ "Solidarno?ć". Następnie w wersji angielskiej jest przesyłany do Międzynarodowej Konfederacji Zwi?zków Zawodowych, która następnie opracowuje przegl?d naruszania praw zwi?zkowych na podstawie informacji z całego ?wiata.

MKZZ zrzesza obecnie 166 milionów pracowników zorganizowanych w 309 afiliowanych organizacjach w 156 krajach.
Przeczytaj cały raport o naruszaniu praw zwi?zkowych i pracowniczych w Polsce