Rozkłady czasu pracy nie mogą być zmieniane przez pracodawcę w dowolny sposób, w szczególności zmiany w rozkładach czasu pracy pracowników nie mogą prowadzić do obchodzenia przepisów o pracy w godzinach nadliczbowych – podkreślił Stanisław Szwed, wiceminister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiadając na pytanie dotyczące kwestii dopuszczalności zmian rozkładów (harmonogramów) czasu pracy.

Jednocześnie wiceminister stwierdził, że każda zmiana godzin pracy pracownika ustalonych w przekazanym mu rozkładzie czasu pracy powinna być traktowana jako zmiana w rozkładzie czasu pracy, czyli po prostu zmiana harmonogramu. Tym samym jednoznacznie potwierdził, że nie ma możliwości zlecania – nieznanych w polskim prawie pracy – tzw. przedgodzin. Co więcej, zgodnie z ministerialnym pismem, pracodawca nie może dokonywać zmian w rozkładach (harmonogramach) czasu pracy pracownikowi z powodu swoich szczególnych potrzeb, gdy nie znajduje to uzasadnienia w przepisach prawa pracy.

Równocześnie przepisy wewnątrzzakładowe – o czym był łaskaw również przypomnieć wiceminister – nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy prawa pracy, o czym wprost mówi art. 9 § 2 i art. 18 § 1 Kodeksu pracy. Słowem nie mogą prowadzić ani do obchodzenia wspomnianych przepisów o pracy w godzinach nadliczbowych, ani być sporządzane w formie innej niż pisemna lub elektroniczna, ani też przekazywane pracownikom z dnia na dzień.

Z inicjatywą zwrócenie się do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o oficjalną wykładnię dopuszczalności zmian rozkładów (harmonogramów) czasu pracy wystąpiła strona związkowa, aby przełamać impas blokujący prace nad porozumieniem dotyczącym zasad zmian harmonogramów czasu pracy. Zgodnie bowiem z kończącym spór zbiorowy Porozumieniem z 6 sierpnia 2015 oddzielne porozumienie regulujące zasady zmian harmonogramów powinno obowiązywać od dziesięciu miesięcy (a dokładnie od 1 listopada 2015), a cały czas nie została nawet uzgodniona definicja zmiany w rozkładach (harmonogramach) czasu pracy.

To właśnie brak pełnej realizacji zapisów Porozumienia z 6 sierpnia 2015 doprowadził do obecnej akcji protestacyjnej. Konieczne przy tym jest uzgodnienie takich zasad zmian harmonogramów, które zapewniać będą pracownikom możliwość spędzania czasu wolnego z rodziną, a nie będą go sprowadzały jedynie do roli elastycznego dodatku do linii produkcyjnej, na którego barki zawsze można przerzucić konsekwencje błędów w zarządzaniu lub ryzyko rynkowe.